Een fijnmazig MAS-netwerk voor 'Plan Leeuwerik' in Bilzen

MAS-methode

Om te kunnen evalueren of de geleverde inspanningen de gewenste resultaten leveren, werd vanaf 2020 de monitoring van avifauna in het landbouwgebied uitgevoerd met de MAS-methode (MAS= Meetnet Agrarische Soorten). Vanaf april 2022 wordt deze opdracht in de projectzone Bilzen door Vzw Veldwerk gecoördineerd in nauwe samenwerking met het INBO, Werkgroep Grauwe Gors en haar vrijwilligers.

De MAS-methode werkt met punttellingen die doorheen het seizoen meermaals geteld worden.

Winter- en Zomer-MAS

In het projectgebied zijn 70 telpunten semi-random uitgestrooid over het landschap (zie figuur 1) waarbij de open akkergebieden zoveel mogelijk ‘gedekt’ zijn. De punten dienen als vaste telpunten om steeds volgens een afgesproken telprotocol gestandaardiseerde gegevens over de avifauna te kunnen verzamelen. In het kader van dit project worden zowel winter- als zomertellingen uitgevoerd met het MAS-protocol om doorheen de seizoenen een goed beeld te krijgen van de aanwezigheid van akkervogels.

In de zomer worden 59 punten geteld, in de winter 70 punten, waardoor er zeker bij de wintertellingen een heel grote dekking is van het agrarisch oppervlak in het projectgebied. Slechts bij enkel meetpunten is een kleine overlap in waarnemingen mogelijk.

Coaching en teambuilding

Door Veldwerk vzw werd ook dit jaar een professionele medewerker aangesteld voor het werven en coachen van vrijwillige tellers. Tijdens een drietal bijeenkomsten werden de vrijwilligers in 2024 geïnformeerd over de werking van de MAS-tellingen in zomer en winter. Deze bijeenkomsten gingen door op het terrein waarbij ook waarnemingen en vaststellingen uit het veld werden uitgewisseld. In 2024 waren dezelfde tellers actief als in 2023 uitgezonderd 1 wissel. Dit is belangrijk voor de continuïteit van de tellingen. Data krijgen meer zeggingskracht wanneer ze over een jarenlange reeks worden verzameld, liefst door dezelfde waarnemers. Daarom is motivatie en appreciatie van vrijwilligers cruciaal. De MAS-tellingen zitten al goed in de vingers van de tellers. Tijdens de laatste bijeenkomst werd al uitgekeken welke kansen er liggen om verder te bouwen naar een vervolgproject voor het Plan Leeuwerik .

Getelde punten

Het monitoringsluik in Bilzen werd in 2024 gecoördineerd door Vzw Veldwerk. De tellingen gebeurden in winter 2023-2024 door een freelance medewerker van Vzw Veldwerk in samenwerking met Werkgroep Grauwe Gors en vrijwillige tellers. In het voorjaar 2024 en winter 2024-2025 werden de professionele tellingen door een medewerker van Vzw Veldwerk uitgevoerd. Op de 70 telpunten wordt ernaar gestreefd om 50 punten vrijwillig en 20 punten professioneel te tellen.

Bij wintertellingen mag er gedurende de hele dag geteld worden, in tegenstellingen tot bij zomertellingen (max. 5u na zonsopgang). Daardoor ligt in het winterseizoen de inspanning anders en ligt de deelnamedrempel voor vrijwilligers lager.  

Resultaten